Soya Fasülyesi

Soya fasulyesi, baklagiller familyasına ait, tek yıllık bir tarım bitkisidir. Boyu 1 ila 1.5 metreye kadar uzayabilen bu bitki, özellikle yüksek protein içeriği nedeniyle gıda ve yem sektöründe büyük önem taşır.

Anavatanı Doğu Asya olan soya fasulyesi, buradan Avrupa ve diğer kıtalara yayılmış, günümüzde dünyanın en çok üretilen ve tüketilen tarımsal ürünlerinden biri haline gelmiştir.

Türkiye’de Soya Fasulyesi Üretimi ve Başlıca Bölgeler

Türkiye, soya fasulyesi üretiminde henüz kendi ihtiyacını tam olarak karşılayamayan ülkelerden biridir. Yıllık üretim yaklaşık 150-200 bin ton seviyesindedir, ancak iç tüketim çok daha yüksek olduğu için büyük ölçüde ithalata bağımlıdır.

Soya fasulyesi, özellikle sıcak ve nemli iklim koşullarını seven bir bitki olduğundan, Türkiye’de belirli bölgelerde yoğun olarak yetiştirilmektedir.

✔ Çukurova Bölgesi → Adana, Mersin, Hatay
✔ Karadeniz Bölgesi → Samsun, Ordu
✔ Ege Bölgesi → İzmir, Aydın
✔ Güneydoğu Anadolu Bölgesi → Şanlıurfa, Diyarbakır

Bu bölgelerde yetiştirilen soya fasulyesi, genellikle yağ sanayisi ve hayvan yemi üretimi için kullanılır.

Soya Fasulyesinin Kullanım Alanları

Soya fasulyesi, yüksek protein içeriği ve geniş kullanım alanı sayesinde birçok sektörde değerlendirilmektedir.

1. Gıda Sektöründe Kullanımı

Soya fasulyesi, bitkisel protein kaynağı olarak gıda sektöründe giderek daha fazla tüketilmektedir. Özellikle vejetaryen ve vegan beslenme alışkanlıklarının artması, soyanın gıda sektöründeki önemini artırmıştır.

✔ Soya sütü ve tofu üretimi
✔ Soya proteini bazlı et alternatifleri
✔ Soya unlu mamuller ve glutensiz ürünler
✔ Soya bazlı soslar (soya sosu, miso, tempeh)

2. Hayvan Yemi Üretimi

Türkiye’de üretilen soya fasulyesinin büyük bir kısmı, soya küspesi olarak hayvan yemi üretiminde kullanılmaktadır. Yüksek protein içeriği, hayvanların büyümesi ve süt verimini artırması açısından soya fasulyesini büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvan beslenmesinde önemli bir yem kaynağı haline getirmiştir.

✔ Besi sığırlarında et üretimini artırır.
✔ Süt ineklerinde süt kalitesini iyileştirir.
✔ Kanatlı hayvanların yumurta ve et üretimini destekler.

3. Bitkisel Yağ Sanayisi

Soya fasulyesinden elde edilen soya yağı, en çok kullanılan bitkisel yağlardan biridir. Ayçiçek yağı ve mısır yağı ile birlikte Türkiye’de en fazla tüketilen sıvı yağlardan biridir.

✔ Margarin ve işlenmiş gıdalarda kullanılır.
✔ Kızartma ve yemek pişirme yağı olarak değerlendirilir.
✔ Soya bazlı gıda takviyelerinde bulunur.

4. Endüstriyel Kullanım Alanları

Soya fasulyesi sadece gıda ve yem sektöründe değil, aynı zamanda kozmetik, ilaç ve biyodizel sanayisinde de önemli bir bileşendir.

✔ Soya bazlı kozmetik ürünler (cilt bakım kremleri, şampuanlar)
✔ Biyodizel üretimi için hammadde
✔ Farmasötik ve ilaç sanayisinde kullanım